Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym

Main Article Content

Wojciech Ziętara


Słowa kluczowe : gospodarstwo, reforma rolna, struktura agrarna
Abstrakt
W opracowaniu omówiono przesłanki, podstawy prawne i zakres reform rolnych przeprowadzonych w Polsce w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej. Głównymi celami reform w pierwszym okresie było rozwiązanie problemów społecznych na wsi przez poprawę struktury obszarowej gospodarstw, dzięki zwiększeniu liczby i udziału gospodarstw rodzinnych kosztem gospodarstw wielkoobszarowych. W okresie powojennym przeprowadzono reformy, przyjmując przesłanki ideologiczne. W latach 1919-1938 łącznie rozparcelowano 2654,8 tys. ha gruntów i utworzono 1051 tys. nowych gospodarstw. W latach 1944-1950 zakres reform był większy. W tym czasie rozparcelowano 6070,1 tys. ha gruntów. W okresie międzywojennym przejmowanie ziemi od właścicieli na cele reformy odbywało się z wypłatą odszkodowań, natomiast w okresie po 1944 r. bez odszkodowania. Skutki reform, zwłaszcza w okresie powojennym, okazały się krótkookresowe. Przeprowadzone reformy rolne nie rozwiązały społecznych problemów wsi.

Article Details

Jak cytować
Ziętara, W. (2015). Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa I Rozwoju Obszarów Wiejskich, 102(1), 31–45. https://doi.org/10.22630/RNR.2015.102.1.3
Bibliografia

Czerniewski Konstanty, 1936: Obszar gospodarstwa samodzielnego w świetle opinii korespondentów rolnych i innych źródeł, [w] Statystyka Rolnicza 1935, GUS RP, Warszawa.

Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej, Dz.U. 1944.4.17.

Dekret z 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta Gdańska, Dz.U. 1946.49.279.

Dzun Włodzimierz, Dzun Piotr, 2013: Gospodarstwa osób prawnych, [w] Zmiany zachodzące w gospodarstwach rolnych w latach 2002-2010, GUS, Warszawa.

Fiutowski Stanisław, 1993: Opis i analiza warunków dzierżawy w domenach państwowych na Pomorzu w okresie międzywojennym, Maszynopis w Katedrze Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw SGGW, Warszawa.

Góra Władysław, 1969: Reforma rolna PKWN, Książka i Wiedza, Warszawa, 166-168.

Grabski Władysław, 1930: Wieś i folwark, Drobne i duże gospodarstwa ze stanowiska ekonomicznego, Warszawa, 14.

Grabski Władysław, 1936: Parcelacja agrarna wobec, struktury i chwili dziejowej Polski, [w] Ekonomista t. IV, Warszawa, 19.

Mały Rocznik Statystyczny RP, 1930: Warszawa, 4 i 134.

Mieszczankowski Mieczysław, 1960: Struktura agrarna Polski międzywojennej, PWN, Warszawa.

Mieszczankowski Mieczysław, 1983: Rolnictwo II Rzeczpospolitej, Książka i Wiedza, Warszawa, 77.

Poniatowski Juliusz, 2004: Cele i założenia Reformy Rolnej w dwudziestoleciu Niepodległości, Fundacja "Rozwój SGGW", Warszawa, 13.

Raport z działalności Agencji Nieruchomości Rolnych na Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa w 2012 r. 2014: Agencja Nieruchomości Rolnych, Warszawa, 10.

Rocznik statystyczny za lata 1946, 1959, 1965, 1980, 1994, 2001, 2003: GUS, Warszawa.

Roszkowski Wojciech, 1986: Gospodarcza rola większej prywatnej własności ziemskiej w Polsce 1918-1939, SGPiS, Warszawa, 131.

Runowski Henryk, Ziętara Wojciech, 2002: Stan dotychczasowy i rekomendacje na przyszłość w procesie przekształceń własnościowych, [w] Przekształcenia własnościowe w rolnictwie - 10 lat doświadczeń, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 44-47.

Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i o zmianie niektórych ustaw z 19.10. 1991 r., Dz.U. Nr 107, poz. 464.

Ustawa z 15 lipca 1920 r. o wykonaniu reformy rolnej, Dz.U. 1920.70.426.

Ustawa z 16.09.2011 o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i o zmianie niektórych ustaw, Dz.U. 2011.233.1382.

Ustawa z dnia 1 lipca 1925 roku, Dz.U.R.P. nr 76, poz. 534.

Ustawa z dnia 28.12.1925 roku o wykonaniu reformy rolnej, Dz.U. RP 1926.1.1.

Ziętara Wojciech, 2005: Reformy rolne w Polsce w okresie między i powojenny, [w] Kwestia agrarna w Polsce i na świecie, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 146.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty
Inne teksty tego samego autora
1 2 > >>