STANDARDY ETYCZNE
Polityka w zakresie etyki wydawniczej „Roczników Naukowych Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich”
Publikacja artykułu w recenzowanym czasopiśmie „Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich” jest odzwierciedleniem jakości pracy autorów i reprezentowanych przez nich instytucji. Ustalenie standardów etyki wydawniczej (zgodnie z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE, ang. Committee on Publication Ethics) ma na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym. Standardy etycznego postępowania dotyczą wszystkich stron zaangażowanych w procesie wydawniczym, w tym w szczególności autora (-ów), recenzentów, redaktorów.
Obowiązki Autora/ów
Oryginalność pracy: Autor może zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. Autorami publikacji mogą być tylko osoby, które wniosły znaczący wkład w jej powstanie. Wykorzystane w publikacji badania i/lub informacje innych naukowców powinny być oznaczone w sposób wskazujący, że jest to cytat. Niedopuszczalna jest jakakolwiek forma plagiatu (przewłaszczenie dorobku, danych, koncepcji itd.) czy autoplagiatu (powtórne opublikowanie fragmentów własnych wcześniej opublikowanych prac jako utwory nowe). Także fałszowanie danych są niedopuszczalne.
Rzetelność naukowa: Autor jest zobowiązany do rzetelnego, przejrzystego i uczciwego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych, a także powtórzenie badań. Niezgodne z zasadami etyki wydawniczej prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników badań jest niedopuszczalne.
Rzetelność źródeł: Autor zobowiązany jest wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały przez niego wykorzystane przy tworzeniu tekstu.
Wkład autorów: Autorzy zgłaszający do publikacji teksty wieloautorskie mają obowiązek ujawnić wkład poszczególnych autorów w jego powstanie (z podaniem afiliacji autorów oraz informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystanych przy tworzeniu tekstu).
Udostępnianie danych: Autor poproszony o przedstawienie nieprzetworzonych wyników badań wykorzystanych w tekście jest zobowiązany zapewnić dostęp do tych danych, także po opublikowaniu pracy.
Podziękowania: W tym miejscu należy wskazać imiona i nazwiska i opis ról osób, które uczestniczyły w pracach badawczych, ale nie mogą być uznane za jej autorów.
Hostwriting, guest authorship są przejawem nierzetelności naukowej i wszelkie wykryte przypadki będą ujawniane, łącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów, takich jak instytucje zatrudniające autora, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.
Konflikt interesów: Redakcja oczekuje, że autorzy zgłoszą każdy potencjalny konflikt interesów (np. finansowy), który mógłby wpłynąć na wyniki lub ich interpretację.
Wymogi dotyczące składania prac
Zgłaszając pracę do czasopisma autorzy są zobowiązani dołączyć oświadczenie, w którym stwierdzają, że:
1) praca nie narusza praw autorskich innych osób,
2) praca nie została opublikowana ani przeznaczona do publikacji w innym czasopiśmie (równoległe wysyłanie pracy do więcej niż jednego czasopisma uznaje się za zachowanie nieetyczne),
3) w przypadku złożenia do redakcji elementów graficznych (rysunków, tabel itp.) wcześniej opublikowanych mają zgodę właściciela praw autorskich do ponownego ich wykorzystania,
4) nie istnieje żadna umowa ani roszczenie własnościowe, które mogłoby zaszkodzić publikacji zgłoszonej pracy.
Wytyczne dotyczące przygotowania pracy i zgłoszenia do publikacji są dostępne na stronie internetowej czasopisma.
Obowiązki recenzenta
Recenzent opracowuje recenzję pracę i w ten sposób ma wpływ na ostateczny kształt i doskonalenie publikowanej pracy.
Poufność: Recenzenci są zobowiązani do zachowania poufności wszelkich nieopublikowanych prac i związanych z nimi materiałów. Wszystkie recenzowane prace oraz ich recenzje mają charakter poufny. Ujawnianie prac jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób, które biorą udział w procesie wydawniczym).
Obiektywizm: Recenzja powinna mieć charakter obiektywny. W trakcie opiniowania recenzenci są zobowiązani dokładać wszelkich starań, by obiektywnie i rzetelnie ocenić wartość recenzowanej pracy. Komentarze i opinie recenzentów są przekazywane autorowi pracy; powinny być konstruktywne, bezstronne, jasne i precyzyjne. Wszystkie uwagi recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.
Jeśli recenzent uważa, że nie ma wystarczających kwalifikacji, by ocenić daną pracę, może zgłosić niemożność wykonania jej recenzji.
Recenzentowi nie wolno wykorzystywać informacji zawartych w przekazanej do recenzji pracy dla własnych korzyści.
Terminowość: Recenzent jest wolontariuszem, przed przyjęciem zobowiązania do opracowania recenzji powinien starannie ocenić możliwość jej sporządzenia w wyznaczonym czasie. Redakcja oczekuje złożenia recenzji w terminie do trzech tygodni od momentu podjęcia zadania. Jeżeli z jakichś powodów (zobowiązań zawodowych, braku czasu itp.) recenzent nie jest w stanie dotrzymać terminu, powinien o tym niezwłocznie poinformować.
Oryginalność: Obowiązkiem recenzenta jest powiadomienie redakcji o zauważonych nadużyciach w stosunku do cudzej własności (niejawne zapożyczenie), ustalonych w trakcie zapoznawania się z recenzowaną pracą.
Rzetelność źródeł: Recenzent, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinien zidentyfikować i wskazać autorowi odpowiednie prace związane z tematyką tekstu nieujęte i niezacytowane przez autora. Recenzent powinien wskazać i zgłosić wszelkie istotne podobieństwa recenzowanego tekstu do innych prac.
Przeciwdziałanie konfliktowi interesów u recenzenta: Recenzent nie powinien oceniać tekstu, w przypadku kiedy może występować konflikt interesów z autorem w kwestii kompetencji, finansów czy współpracy.
Obowiązki redakcji
Rzetelność naukowa: Redaktor naczelny dba o rzetelność naukową publikowanych prac. Dla jej zachowania może nanosić stosowne zmiany i poprawki. W przypadku podejrzeń o nieuczciwe praktyki (plagiat, fałszowanie wyników badań) redaktor zobowiązany jest podjąć decyzję o wycofaniu tekstu z publikacji. Także ostateczna decyzja o przekazaniu pracy do recenzji, a następnie opublikowania należy do redaktora naczelnego. Po stwierdzeniu przez redaktora naczelnego i/lub redaktorów działów, ze praca kwalifikuje się do etapu recenzji, stosowany jest model podwójnie ślepej recenzji (ang. double blind review), czyli autorom nie są ujawniane nazwiska recenzentów i odwrotnie – recenzenci nie znają tożsamości autorów i pozostałych recenzentów. Decyzja o wyznaczeniu recenzentów jest podejmowana na podstawie treści pracy, analizy wiarygodności wyników i braku wątpliwości dotyczących naruszenia praw autorskich.
Zasada fair play: Na ocenę redaktora naczelnego i redaktorów działowych zgłaszanych do publikacji prac w żaden sposób nie mają wpływu rasa, płeć, orientacja seksualna, wiara, pochodzenie, narodowość, ani przekonania polityczne autora pracy.
Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji: Redaktor naukowy decyduje, które prace zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji uwzględniane są: wartość naukowa pracy dokonana na podstawie opinii recenzentów, oryginalność ujęcia problemu, przejrzystość wywodu. Teksty oceniane są wyłącznie pod względem merytorycznym.
Wycofanie tekstu: Redaktor naukowy ma prawo wycofać tekst z publikacji, jeżeli:
• istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy w obliczeniach, błędy metodyczne);
• praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.
Redakcja wyraża gotowość opublikowania korekt, wyjaśnień, przeprosin, jak również wycofania publikacji w przypadku stwierdzenia naruszenia praw autorskich, zniesławienia lub plagiatu.
Kontrolowanie standardów etycznych: Redakcja czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących standardów wydawniczych i zasad etyki wydawniczej oraz zapobiega praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami.
Poufność: Redakcja nie ujawnia osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do przetwarzania informacji są: autor, wyznaczeni recenzenci, redaktorzy oraz pozostałe osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
Przeciwdziałanie konfliktom interesów: Nieopublikowane teksty nie mogą być bez pisemnej zgody autorów wykorzystywane przez pracowników wydawnictwa ani żadne inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
Droga odwoławcza: Jeśli autor postanowi odwołać się od decyzji o nieopublikowaniu jego artykułu, ostateczna decyzja w tej sprawie należy do redaktora naczelnego. Redaktor naczelny może, po skonsultowaniu się z redaktorami działów i recenzentami oceniającymi daną pracę, zmienić początkowa decyzje o nieopublikowaniu.
Przed akceptacją do wydania, publikacje zgłoszone do wydawnictwa są weryfikowane pod kątem zgodności z zasadami etyki wydawniczej, rzetelności i wartości naukowej.